Krizlerden karlı çıkmanın formülü
Krizlerden Karlı Çıkmanın Yolu
Krizler aslında hayatımızın her anında karşılaşabileceğimiz zaman dilimleridir. Hayatın her alanında krizle karşılaşabiliriz ancak bunların üstesinden gelmek bize:
- Deneyim
- Öğrenme fırsatı
- Karlılık sağlayabilir.
Aslında tek istediğimiz önümüzü görmek ve yapacağımız hamlenin doğru olduğunu ümit etmektir. Bugün için de bulunduğumuz krizli ortamda Türk lirasının Dolar ve Euro karşısında hızla değerinin düşmesi, ekonominin çok kırılgan olması, enflasyon ve faizlerin yukarı çıkması ve belirsiz politika iş hayatında hepimizi oldukça etkilemektedir. Yöneticileri verecekleri hayati kararlar ve işlerinin kalıcı olması açısından, çalışanları da belirsiz ortamda işsiz kalmaktan ve maaşlarının değerinin hızla düşmesinden dolayı oldukça tedirgin eder.
Ancak biz Türk halkı olarak bunlara oldukça aşinayız. 2001 senesindeki kriz ile bir gecede dolar kuru iki katına çıkmış ve repo faizleri %6000 artmıştı. On binlerce küçük esnaf iflas etmiş ya da eşiğine gelmişti. Geri ödemeler oldukça azalmış ve iç piyasa neredeyse durma noktasına gelmiş en çok da bundan bankalar etkilenmişti. Bu ortamda bile soğuk kanlılığını koruyup krizleri doğru yöneten firmalar bundan karlı olarak büyüyerek çıkmıştı.
Şunu unutmayalım; stratejik bir yolun olması, durumu iyi analiz yapmak, değerleri bilmek ve güçlü bir vizyona tüm şirketçe sahip çıkmak en önemli can simidi olacaktır.
Şimdi ise yine bir belirsizlik ortamındayız peki ne yapalım ki bu krizi de iyi yönetelim.
Bu noktada Unilever’in CEO’su ünlü duayen işadamı İzzet Karaca’ya kulak verelim.
Krizden Karlı Çıkmanın Formülü
- Her türlü veriye ulaşılmalı, hızlıca bilgiye çevrilmeli ve rapor sayısı takip edip inceleyebilmek için sınırlandırılmalıdır.
- Yönetim kurulu idareyi ele almalı ve kriz komiteleri kurulmalıdır.
- Krizin şirkete etkisi ne olacağı çalışılmalıdır.
- Krizin ülke makroekonomisi ve sektöre etkisi saptanmalı ve yapılacak çalışmalarda tüm şirkette aynı değerler kullanılmalıdır.
- Krizin rakiplere yapacağı etki çok iyi saptanmalıdır.
- Uzun zamandır yapılmayanların listesi çıkartılmalı ve bunlarda hangisinin hızla devreye sokulması gerektiğine karar verilmelidir.
- Bütün bu parametrelere bakıp kriz stratejisi belirlenmelidir.
- Rakipten Pazar payı alma zamanı
- Tonajdan ve cirodan fedakarlık etmeyelim ancak karı azaltalım
- Kara gidelim Pazar payından geçici fedakarlık yapalım,
- X bin- milyon TL tasarruf edelim
- Yeniden yapılanma projelerine bakalım
- Zam yapalım fiyat düşürelim
- Promosyon yapalım
- Satış kanalları önceliği verelim
- Vade verelim veya kısalım
- Döviz kurunu sabitleyelim
- Periyodik durum toplantıları yağmalı ve Pazar payları, promosyonlar, fiyat endeksleri değerlendirmeli
- Dinamik planlamaya geçilmeli , değişiklikler çok hızlı olacağından eski verilere bağlı kalınmaya bilinir.
- Çok hızlı hareket etmek gerekir. Bunun için bürokrasi en aza indirmelidir. Mümkün olan en az sayıda yetkili atanmalı ve her seferinde yönetim kurulu kararına ihtiyaç olmamalıdır.
- Her kriz birbirinden farklı olabilir. Bundan ders çıkarılmalıdır.
- Çalışanlara periyodik bilgi verilmeli, zor kararlar bekletilmeden paylaşılmalıdır.
- Gerekirse krize özel ürün çıkarılmalıdır.
- Moraller yüksek tutulmalı ve “bundan etkilenen sadece biz miyiz” sorusu akıldan çıkarılmamalıdır.
- Maliyet fazla olsa da nakitle mal satmak tercih edilmelidir.
- Zam yaparken ve reklam harcamaları kesilirken iki kere düşünülmelidir.
- Kısa vadeye odaklanmalı ancak uzun vadede vizyon ve misyondan ödün verilmemelidir. Kısa vadeyi kurtaracak kararlardan uzun vadeyi en az etkisi olacaklara öncelik verilmelidir.
Bu adımları atmak mutlaka işimizi kolaylaştıracak ve önümüzü görmemizi sağlayacaktır. Şunu da unutmayalım her zaman size dışardan destek olacak ve kör noktalarınızı aydınlatacak bir bilir kişi işinizi kolaylaştırıp odak noktanızdan şaşmamanızı da sağlayacaktır.
İNCİ TOKATLIOĞLU
Lider yönetici koçu- yönetim danışmanı
